Misdaadromans moeten opvallen
\’Literatuur, commerciële fictie, non-fictie over uiteenlopende onderwerpen, het interesseert me allemaal evenzeer. Het maken van een vertaalslag van inhoud naar adequaat beeld en de juiste belettering – geschikt voor de doelgroep, naar de wensen van de auteur én conform de visie van de uitgever – is een boeiende zoektocht naar balans tussen esthetiek, persoonlijke voorkeuren en commercie, die mij al meer dan dertig jaar fascineert en waarmee ik nog jaren door wil gaan.\’
Jan de Boer
Begin 2018 lees ik dit persoonlijke credo op de website van Studio Jan de Boer. Voor mij is het de reden om hem te bellen voor een afspraak. Het blijkt de start van een samenwerking met iemand waar ik veel van leer. Een paar quotes uit interviews (zie onderaan de pagina), en daarna mijn aantekeningen uit de gesprekken die we hadden naar aanleiding van Severyn & Govaert.
\’Het ontwerp moet de consument een kaakslag toedienen.\’
\’Verleiden is ons vak. Je probeert een omslagontwerp zoveel mogelijk toe te snijden op de juiste lezer. Voor fictie gelden andere criteria dan voor up-market non-fictie. De omslag van een misdaadroman moet de consument een kaakslag toedienen, direct de aandacht trekken. Voor wie is dit boek bedoeld? Daarover nadenken, daar gaat het om.\’
Eén concept voor alle negen delen
De sfeer is ontspannen. Verhalen vertellen is mijn vak, enthousiasme werkt. Het moodboard is bekeken, de thema\’s zijn doorgesproken, zwart-wit prints van fotovoorbeelden liggen op tafel.
Jan vertelt hoe bijzonder het is dat we nu met zijn tweeën aan tafel zitten. Dat gebeurt zelden. Normaal gesproken zitten er minimaal drie mensen tegenover hem: de uitgever/redacteur, de auteur, de meneer of mevrouw van marketing/promotie en soms nog iemand van productie. Nu zit er één man bij hem aan tafel met meerdere petten op: die van auteur en researcher, maar ook nog die van kleine ondernemer en beginnend uitgever.
Misdaadromans van binnenuit, gebaseerd op waargebeurde zaken
We praten over uitgangspunt van de serie: misdaadromans van binnenuit, gebaseerd op waargebeurde zaken. Authenticiteit, anders dan anders, nieuw. Ik vertel over mijn ervaringen bij de districtsrecherche, over wat ik mee gemaakt heb achter de schermen bij het Openbaar Ministerie. Over de bezoeken aan een jeugdgevangenis, een tbs-kliniek, de extra beveiligde inrichting in Vught. Over de keer dat ik een aantal uren (vrijwillig ?…) opgesloten zat in een isoleercel in de Bijlmerbajes, over het moment waarop ik mijn eerste schot loste met de Walther P99Q-NL, het dienstwapen van de Nationale Politie.
Ondertussen raakt de tafel vol met stapeltjes boeken, de omslagen vormen ons discussiemateriaal. We selecteren, leggen goede voorbeelden apart. Herkenning, het proces lijkt te versnellen.
Jan benadrukt dat hij in één keer een concept zou willen bedenken voor de hele serie, voor alle negen delen van Severyn & Govaert. Een ontwerp waarin mijn naam als auteur een prominente plaats inneemt en waarin een vaste beeldtaal gebruikt wordt. Enigszins verlegen voel ik me wel.
Zwart-wit fotografie met één steunkleur
We spreken af dat we ook voor de boeken uitgaan van de zwart-wit fotografie die ik voor de website heb laten maken. Jan reageert enthousiast als ik hem een paar foto\’s laat zien die Goert voor de site gemaakt heeft. We kiezen voorlopig voor één steunkleur, blauw. Later, weer thuis, lees ik in een blog van de Beeldbalie dat blauw – de lievelingskleur van veel mensen – staat voor vertrouwen, duidelijke communicatie en betrouwbaarheid. Blauw wordt gezien als de kleur van de waarheid. Het ergert me, het lijkt alsof ik daarom voor deze kleur gekozen heb, maar ik wist het niet. Nu – een jaar later – ben ik gehecht geraakt aan onze steunkleur en vind ik de associatie met integriteit en oprechtheid alleen maar plezierig.
Negen titels
Mijn huiswerk is een definitieve keuze maken voor de negen titels, best lastig maar het moet te doen zijn. Tenslotte heb ik de basisresearch achter me en ligt er al twee jaar een outline voor alle verhalen.
We spreken af de tijd te nemen voor reflectie en over twee maanden weer bijelkaar te komen. Eenmaal in de trein kijk ik naar de foto\’s die we als vertrekpunt gekozen hebben. Ik gloei van enthousiasme. Wat is ontwerpen een mooi vak.
NB.: De citaten zijn ondermeer afkomstig uit een gesprek met Jiska Koenders voor Editio, een artikel in de Volkskrant van Erik van den Berg en van de website van Studio Jan de Boer.
