Lees, load of luister, altijd spannend

Met een tekst alleen ben je er niet, schrijvers willen dat hun verhalen gelezen worden, ik ook. Alleen niet tot elke prijs. Daarom kies ik mijn eigen weg, los van de mainstream, op weg naar een eigen lezerspubliek. Kwaliteit is daarbij het sleutelwoord. All Fiction stelt hoge eisen aan inhoud en vormgeving. Professionele omslagontwerpen, verzorgd binnenwerk van boek én e-book, een doordachte, seriematige aanpak. Ervaren stemmen en superieure opnamekwaliteit zorgen voor luisterboeken en podcasts. Gaandeweg mijn zoektocht bleek dat dit allemaal zaken zijn waar de commerciële uitgeefconcerns geen tijd en geld voor over hebben. Voor ik het besluit nam om een eigen uitgeverij te beginnen, gebeurde er vorig jaar dit.

Violen met één snaar

De verantwoordelijke redacteur fictie van een bekende Nederlandse uitgeverij leest het manuscript van Onder verdenking, deel 1 van Severyn & Govaert, en ik krijg per kerende mail een uitnodiging om te komen praten. Zowel de redacteur fictie als zijn collega van ‘true crime’ zijn enthousiast over de algehele kwaliteit. Ze gaan mijn plan voor een negendelige serie misdaadromans bespreken in de uitgeefstaf én het wordt voorgelegd aan de financiële directeur.

In het tweede gesprek is het enthousiasme onverminderd, maar er komen wat mitsen en maren: uitstekend manuscript, dat vinden de anderen ook, maar volgens de directeur moet het commerciëler. Ik weet door mijn research toch als geen ander hoe het anno 2018 toegaat in het criminele circuit, dat rauwe, genadeloze willen ze benadrukken. Er moet wat meer geweld in, liefst ook nog wat sex…

Ik herinner me soortgelijke discussies in de Publieke Omroep en herken de botte commerciële redenering van managers die niet geïnteresseerd zijn in inhoud en kwaliteit. Violen met één snaar, die alleen uit zijn op hoge scores, of het nou gaat om kijkcijfers of om winstmarges. Het resulteert in een weinig inspirerend gesprek. Mijn zorgvuldig voorbereide ideeën over formaat, omslag en oplage kunnen ze helaas niet overnemen. Voor dat soort zaken heeft dit huis eigen normen, formats en sjablonen. Er ligt wat hen betreft een kant-en-klaar plan klaar om de marketing- en communicatiestrategie voor Severyn & Govaert te ondersteunen via de sociale media. Ik leg uit dat ik daar zo mijn bezwaren tegen heb. Het blijft lang stil.

Het afscheid is welwillend en vriendelijk: ze gaan serieus over mijn inbreng nadenken. Op de valreep is er bij de voordeur nog één advies van de verantwoordelijke redacteur: ‘Oh, trouwens, je kunt beter geen literair agent nemen, dat kost alleen maar geld.’

Het marktdenken heeft de overhand gekregen in de boekenwereld. Alles is gericht op het maken van omzet en winst. De drie grote uitgeefconcerns in Nederland besteden alleen aandacht aan hun bestsellerauteurs. De meeste andere schrijvers worden door hun uitgevers in de steek gelaten. Een plaatsje in de seizoensfolder en zoek het verder maar uit. Een collega van mij werd door zijn uitgever gebeld met de vraag hoe het stond met de verkoopcijfers. Een andere collega-schrijver moest voor de presentatie van haar derde roman zelf de locatie, de drankjes en de presentexemplaren betalen. Ik dacht: dat gaat mij niet overkomen, ik ga het zelf doen…

Met een moodboard op mijn laptop ga ik praten…

Als je mij na dat tweede gesprek geadviseerd zou hebben de serie in eigen beheer uit te geven, had ik je verbaasd en een beetje zorgelijk aangekeken. Nu, ruim een jaar verder, is het zover: sinds 1 januari 2018 bestaat All Fiction als zelfstandige uitgever van misdaadromans. Nooit had ik verwacht dat het zó veel voldoening zou geven en dat zo spannend zou zijn om – naast het schrijven – een geheel nieuw vak te leren.

Eerst bevraag ik twee kleine, zelfstandige uitgevers op hun ervaringen en inzichten. Er volgen gesprekken met deskundigen uit het boekenvak. Er ontstaat al snel een uitgeefplan en een to-do-lijstje. Eén ding is zeker: het in evenwicht houden van uitgaven en inkomsten is noodzakelijk, maar het bijhouden van financiële overzichten heeft niet mijn belangstelling. Sinds begin van dit jaar krijgt All Fiction adviezen en administratieve ondersteuning van de CijferCombinatie, een boekhoudbureau voor ondernemers in de creatieve sector.

Ook wil ik een geheel nieuwe website laten bouwen, responsive en aangepast aan de eisen van de tijd. Het wordt een zoektocht naar iemand die dat kan en mijn uitgangspunten voor het ontwerp wil overnemen. Ontwerpbureau Arttrust is enthousiast en gaat aan de slag.

De basis voor de nieuwe site van All Fiction zou moeten bestaan uit een reeks zwart-wit foto’s over de wereld van politie en justitie. Ik heb in mijn tijd bij de Publieke Omroep veel mogen samenwerken met een van de beste cameramensen die er in Nederland rondloopt: Goert Giltaij. We hebben onder uiteenlopende omstandigheden en in verschillende landen meerdere telefilms gedraaid. In de loop van 2018 maken we de serie zwart-wit foto’s die de basis gaat vormen voor de vormgeving van de website. We fotograferen op de meest uiteenlopende plaatsen: in penitentiaire inrichtingen, jeugdgevangenissen, tbs-klinieken, politiebureaus, rechtbanken en gerechtshoven, tot en met de Hoge Raad. Het fundament voor de website van All Fiction krijgt steeds meer vorm.

De volgende stap zijn de boeken zélf. Met een moodboard op mijn laptop ga ik praten met omslag- en boekontwerpers, boekdrukkers en uitgeefplatforms…

NB.: Een ding is zeker: vanaf vandaag staat All Fiction als zelfstandige uitgeverij ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Amsterdam onder nummer 71081895…