Achter de woorden: je weet niet wat je leest
Juridische begrippen uit de wereld van het Openbaar Ministerie
Ook de wereld van het Openbaar Ministerie kent vele afkortingen, en in een aantal gevallen staan ze voor nogal ingewikkeld juridisch jargon. Dat bevordert de communicatie tussen vakgenoten, maar is een probleem als de juridische boodschap de mensen die het aangaat niet of maar gedeeltelijk bereikt. Met deze afkortingen zal ik de geïnteresseerde lezer van Severyn & Govaert zo min mogelijk vermoeien, maar ik ga ze net als voor de andere categorieën bijhouden in een overzicht dat je hieronder kunt raadplegen.
In dit bestand zul je de betekenis van de meeste juridische begrippen uit de wereld van het Openbaar Ministerie kunnen vinden. Vaak actueel, soms van wat langer geleden, maar altijd een poging tot verheldering. En alles op alfabetische volgorde natuurlijk…
NB.: Dit overzicht wordt regelmatig aangevuld. Heb je aanvullingen of correcties? Heel graag, twee weten meer dan één, toch? Stuur in dat geval alsjeblieft een mailtje naar All Fiction. Dank alvast! Veel leesplezier!
Kennisbank All Fiction - Juridische begrippen
Er zijn 16 namen in deze lijst die beginnen met de letter D.
DADELIJK UITVOERBAAR
Toevoeging aan een vrijheidsbeperkende maatregel: indien deze toevoeging als dadelijk uitvoerbaar geduid wordt gaat dat verbod direct in. Ook wel DUT.
DAGVAARDING BETEKENEN
Een brief van het Openbaar Ministerie met de oproep om op een bepaald tijdstip voor de rechter te verschijnen. Er staat in vermeld waar de geadresseerde van verdacht wordt. Ook de oproep waarmee de ene civiele partij de andere civiele partij in een gewone procedure oproept, heet een dagvaarding. Een gerechtsdeurwaarder reikt deze ondertekende dagvaarding persoonlijk aan je uit (betekenen) en stuurt de dagvaarding naar de kantonrechter of rechtbank.
DELICT
Een strafbaar feit: officieel een menselijke handeling die binnen de grenzen van een wettelijke strafbepaling valt en daarom strafbaar is gesteld door de wetgever. In de praktijk een overtreding of een misdrijf.
DESCENTE
Wanneer een rechter vindt dat hij tijdens de zitting letterlijk de situatie niet kan overzien gelast hij een descente (Frans voor afdaling): de rechter bekijkt de situatie vervolgens ter plekke. Het strafrecht kent ook een soort descente waarbij de rechter de plaats delict bekijkt. In dat geval wordt het schouw genoemd.
DETENTIECENTRUM
Een detentiecentrum is een tijdelijk huis van bewaring (HvB). Het is dus een plek waar personen voor korte tijd vastgehouden worden. De gedetineerden zijn bovendien nog niet veroordeeld en wachten een uitspraak over hun zaak af. Vaak is het mogelijk om hele gezinnen met elkaar te laten verblijven, zodat ouders en kinderen niet van elkaar gescheiden worden. Detentiecentra zijn bedoeld voor hele specifieke groepen, namelijk drugskoeriers uit het buitenland en vluchtelingen die illegaal in Nederland verblijven. Er zijn daarom twee soorten detentiecentra in Nederland.
DETENTIECENTRUM STRAFRECHT
Deze detentiecentra zijn voornamelijk bedoeld voor drugssmokkelaars. Het eerste detentiecentrum van Nederland werd opgericht om bolletjesslikkers op Schiphol te kunnen arresteren en vasthouden. Inmiddels zijn er meerdere detentiecentra in Nederland. Vaak worden drugskoeriers op de luchthaven onderschept, waar ze eerst in het Justitieel Complex Schiphol bewaard worden. Vervolgens worden ze naar een van de andere strafrecht detentiecentra overgeplaatst.
DETENTIECENTRUM VREEMDELINGEN
Wanneer iemand illegaal in Nederland verblijft, heeft diegene geen verblijfsvergunning. Deze personen leven meestal helemaal onder de radar en zijn niet bekend bij de overheid. Wanneer ze worden opgespoord, kunnen ze worden gearresteerd en bewaard worden in een detentiecentrum voor vreemdelingen. Vervolgens verblijven ze in het detentiecentrum tot helemaal duidelijk is wie ze zijn en waar ze vandaan komen. De overheid zorgt vervolgens voor de juiste reispapieren, waarna de vreemdelingen op het vliegtuig naar hun land van herkomst worden gezet. In de tussentijd mogen ze het detentiecentrum niet verlaten.
DETENTIEONGESCHIKT
Een verdachte of dader kan detentieongeschikt (niet geschikt om in gevangenschap te verblijven) worden verklaard wanneer er in ernstige mate sprake is van suïcidaliteit, ongeneeslijke ziekte, intoxicaties, bewusteloosheid of een psychose. Een rechter gaat hier erg terughoudend mee om en zal niet snel tot het oordeel komen dat een verdachte detentieongeschikt is.
DISCRIMINEREN
Mensen in welke vorm dan ook achterstellen vanwege bijvoorbeeld hun huidskleur, afkomst of geloof.
DOODSLAG
Het iemand van het leven beroven zonder dat sprake is van een van tevoren beraamd plan. Wel moet er opzet in het spel zijn, want anders is het hoogstens dood door schuld. De maximumstraf voor doodslag is vijftien jaar gevangenisstraf.
DOORLAATVERBOD
Het doorlaatverbod is gebaseerd op een Kamermotie uit 1998-1999: ‘Het laten voortduren van misdrijven waarbij de menselijke waardigheid in het geding is, is niet aanvaardbaar, ook niet met het oog op zwaarwegende opsporingsbelangen.’ Voorbeelden van misdrijven waarbij de menselijke waardigheid direct in het geding is, zijn mensensmokkel, mensenhandel en wederrechtelijke vrijheidsberoving. Er kan sprake zijn van mensonwaardige situaties indien het vervoer van de personen mensonwaardig is (bijvoorbeeld doordat dit vervoer plaatsvindt in containers of laadbakken) dan wel wanneer de gesmokkelde personen in het land van bestemming kennelijk terechtkomen in een situatie waarin zij gedwongen worden in mensonwaardige omstandigheden te verkeren, zoals in geval van gedwongen prostitutie.