Menu
  1. Home
  2. /
  3. Juridische begrippen

'Mensen die bij de politie werken, zowel recherche als blauw, gebruiken onderling een ontoegankelijke mix van afkortingen, formele vaktaal­ en beroepsjargon. Ooit is dat begonnen met portoprotocol, een poging om het meeluisteren met de hulpdiensten te ontmoedigen. Tegenwoordig hebben wij een recherchewoordenboek voor straattaal nodig om criminele communicatie te kunnen begrijpen.'

Maarten Severyn over vaktaal

Achter de woorden: je weet niet wat je leest

Juridische begrippen uit de wereld van het Openbaar Ministerie

Ook de wereld van het Openbaar Ministerie kent vele afkortingen, en in een aantal gevallen staan ze voor nogal ingewikkeld juridisch jargon. Dat bevordert de communicatie tussen vakgenoten, maar is een probleem als de juridische boodschap de mensen die het aangaat niet of maar gedeeltelijk bereikt. Met deze afkortingen zal ik de geïnteresseerde lezer van Severyn & Govaert zo min mogelijk vermoeien, maar ik ga ze net als voor de andere categorieën bijhouden in een overzicht dat je hieronder kunt raadplegen. 

In dit bestand zul je de betekenis van de meeste juridische begrippen uit de wereld van het Openbaar Ministerie kunnen vinden. Vaak actueel, soms van wat langer geleden, maar altijd een poging tot verheldering. En alles op alfabetische volgorde natuurlijk…

NB.: Dit overzicht wordt regelmatig aangevuld. Heb je aanvullingen of correcties?  Heel graag, twee weten meer dan één, toch? Stuur in dat geval alsjeblieft een mailtje naar All Fiction. Dank alvast! Veel leesplezier!

Kennisbank All Fiction - Juridische begrippen

# A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Er zijn 5 namen in deze lijst die beginnen met de letter Z.
ZEKERHEIDSSTELLING
Het bedrag dat je moet betalen om in beroep te kunnen bij de kantonrechter.
ZITTENDE MAGISTRATUUR
Officiële verzamelnaam voor rechters. Wordt ook afgekort als ZM. Rechters spreken zittend recht, vandaar de term. De zittende en de staande magistratuur vormen samen de rechterlijke macht. Dit wordt afgekort als RM. Zie ook: Rechterlijke macht.
ZITTING
De rechtszitting waar een bepaalde rechtszaak wordt behandeld. Aanwezig zijn: rechter(s), griffier, strijdende partijen, officier, advoca(a)te(n), verdachte(n), getuigen, publiek. Iedereen zit behalve de officier en de advocaat als zij het woord voeren. Die gaan dan staan.
ZWIJGRECHT
Wie verdacht wordt van een strafbaar feit moet meewerken aan zijn identificatie, maar is volgens internationale mensenrechtenverdragen niet verplicht antwoord te geven op vragen van de politie of de rechtbank. Je mag en kunt je beroepen op je recht om te zwijgen. Niemand kan worden gedwongen om aan zijn eigen veroordeling mee te werken. Dat is bedacht om te voorkomen dat verdachten zodanig onder druk worden gezet dat ze uiteindelijk bekennen en onterecht worden veroordeeld. Er is een uitzondering gemaakt voor bewijsmateriaal dat losstaat van de wil van de verdachte. Aan een bloedproef moet je als verdachte wél meewerken, evenals aan het afstaan van celmateriaal (bv. wangslijm) voor DNA-onderzoek wanneer het gaat om een ernstig misdrijf. Het zwijgrecht is wettelijk geregeld in artikel 29 lid 1 Sv.: 'In alle gevallen waarin iemand als verdachte wordt gehoord, zorgt de verhorende ambtenaar ervoor dat eventuele verklaringen in vrijheid zijn afgelegd. De verdachte is niet tot antwoorden verplicht.'
ZWIJGRECHT VOOR POLITIEAMBTENAREN
Burgers die beschuldigd worden van misdragingen, genieten bij strafrechtelijke vervolging door politie en justitie bescherming van het recht. Zij zijn, behalve als zij onder ede staan, niet verplicht naar waarheid te antwoorden en kunnen hun belangen laten waarnemen door een advocaat. Politiebeambten daarentegen staan in diensttijd altijd onder ede en zijn verplicht de rechter en hun leidinggevende op vragen naar waarheid te antwoorden. Zij genieten geen zwijgrecht. Die plichten gelden ook als zij door hun leidinggevende worden aangesproken op hun gedrag. Ook vanwege die positie verdienen zij zorg en bescherming.