BALDADIGHEIDStrafbare overtreding wanneer er gevaar of nadeel voor goederen of personen in de openbare ruimte wordt veroorzaakt. Het gaat meestal om ruw, onbezonnen of kwaadwillig gedrag, bijvoorbeeld (expres) vernielen van openbare of particuliere eigendommen of veroorzaken van overlast. Baldadigheid kan ook gaan om overtreden van een toegangsverbod.
BALIE | ADVOCATUURAanduiding voor de gehele advocatuur.
BEËINDIGINGSOVEREENKOMSTEen schriftelijk document met de voorwaarden voor het beëindigen van een dienstverband. Deze overeenkomst heeft tot doel om alle afspraken finaal te regelen, waarbij de omschrijving van de redenen dusdanig neutraal is gekozen om het recht op een WW-uitkering voor een werknemer veilig te stellen.
BEKLAGDe mogelijkheid voor rechtstreeks belanghebbenden om te klagen als door het Openbaar Ministerie is besloten om een strafbaar feit niet (verder) te vervolgen. De beslissing om al dan niet alsnog te vervolgen wordt ter beoordeling aan het gerechtshof voorgelegd.
BELANGHEBBENDEJe bent belanghebbende in een juridische procedure wanneer je een rechtstreeks belang hebt bij een rechtszaak. Aan welke voorwaarden je moet voldoen en wat het betekent om belanghebbende te zijn, hangt af van het soort zaak.
BELEIDSSEPOTHet afzien van vervolging. Indien een succesvolle vervolging weliswaar technisch haalbaar zou zijn, maar op grond van het algemeen belang verdere vervolging onwenselijk is wordt een beleidssepot toegepast
BELOFTEVerplichte verklaring van een getuige op de zitting dat hij de waarheid zal spreken. Wie opzettelijk een valse verklaring aflegt, maakt zich schuldig aan meineed.
BEMIDDELINGEen alternatieve manier om tot een oplossing van geschillen te komen. Een onafhankelijke deskundige bemiddelaar verleent hulp om partijen tot elkaar te brengen.
BENADEELDE PARTIJIemand die door een strafbaar feit schade heeft ondervonden. Een benadeelde partij kan zich voegen in het strafproces om als slachtoffer schadevergoeding van de dader te vorderen.
BEROEPHet opnieuw behandelen van een zaak door een hogere rechter. Zie ook hoger beroep.
BEROEPSCHRIFTGeschrift waarmee een (bestuursrechtelijke) procedure tegen de overheid wordt ingesteld. In (civiele) verzoekschriftprocedures is een ‘beroepschrift’ het schriftelijke stuk waarmee hoger beroep wordt ingesteld tegen een uitspraak van de (civiele) rechter.
BESCHIKKINGIn het bestuursrecht: Een beslissing van een overheidsorgaan in een concreet geval, bijvoorbeeld het verlenen van een bouwvergunning. In het civiele recht: een rechterlijke uitspraak in een procedure die begint met een verzoekschrift. Een uitspraak in een procedure die begint met een dagvaarding, heet een vonnis.
BESLAGBeslag is de inbeslagneming van voorwerpen waarmee strafbare feiten zijn gepleegd, bijvoorbeeld omdat ze nodig zijn voor het bewijs of omdat ze gevaarlijk zijn (drugs, wapens), of om de criminele winsten af te romen (geld, autos, huizen, jachten). Dit beslag geschiedt in opdracht van de officier van justitie.
BESTUURSORGANENOrganen die belast zijn met overheidstaken, zoals het college van burgemeester en wethouders of een uitkeringsinstantie als het UWV.
BESTUURSRECHTSPRAAKDe rechtspraak over geschillen die er kunnen zijn over een besluit van een overheidsorgaan. Bijvoorbeeld een geschil tussen een gemeente die heeft besloten dwars door een bos een weg aan te leggen en een actiegroep die dat besluit aanvecht.
BETEKENINGBetekening is de uitreiking van gerechtelijke stukken, zoals een dagvaarding, een oproeping of een vonnis, aan een verdachte, een getuige, een gedaagde partij of belanghebbende.
BEVOEGDHEIDBevoegdheid is de vraag welke rechter de zaak mag behandelen.
BEWARING1. In het strafrecht: voorlopige hechtenis in opdracht van de rechter-commissaris;
2. In het vreemdelingenrecht: opsluiting van iemand die niet over geldige verblijfspapieren beschikt;
3. In het kader van de Wet Bijzondere Opneming Psychiatrische Ziekenhuizen: gedwongen opname in een psychiatrische inrichting van iemand die psychisch gestoord is en een gevaar vormt voor zichzelf of zijn omgeving.
4. In het kader van de Wet zorg en dwang (Wzd): onvrijwillige opname in een zorginstelling van iemand die een verstandelijke beperking of een psychogeriatrische aandoening heeft, waarbij sprake is van direct gevaar (ernstig nadeel) voor de betrokkene zelf of zijn omgeving.
BEWIJSEen document of stuk dat een standpunt ondersteunt.
BEWIJSLASTDe verplichting tot het leveren van bewijs in een proces.
BEWIJSMIDDELENMiddelen die de rechter overtuigen dat een verdachte schuldig is. De rechter gebruikt deze bij de motivering van het vonnis. Een andere term voor bewijsmiddelen is bewijsmateriaal.
BEWINDAls iemand van 18 jaar of ouder niet meer goed voor een deel of het geheel van zijn geldzaken kan zorgen, kan de rechter een bewindvoerder benoemen die deze geldzaken beheert. De rechter controleert of de bewindvoerder dat goed doet. Bewind regelen en wijzigen zijn procedures die vallen onder het civiel recht. Een advocaat is niet verplicht.
BEWINDVOERDERDe bewindvoerder beheert de goederen van de betrokkene. De betrokkene kan alleen na toestemming van de bewindvoerder over zijn goederen beschikken. De bewindvoerder maakt een lijst met een beschrijving van alle goederen die onder het bewind vallen. De bewindvoerder stuurt een kopie van deze boedelbeschrijving naar de kantonrechter. Ook maakt de bewindvoerder een plan van aanpak waarin het doel van het bewind staat. En de afspraken tussen de bewindvoerder en de betrokkene.
BEZWAARBezwaar is protest van een burger tegen bepaald overheidshandelen.
BIJ VERSTEK VEROORDEELDVeroordeling die wordt uitgesproken terwijl de gedaagde of verdachte niet in de procedure is verschenen. Ook wel: verstekvonnis.
BODEMPROCEDUREEen bodemprocedure is een term die gebruikt wordt voor een normale, uitgebreide procedure bij de rechtbank, in vergelijking met de spoedprocedure: het kort geding (voorlopige voorziening).
BUITENGERECHTELIJKE KOSTENKosten die een persoon maakt om zijn vordering te kunnen innen zonder dat er een rechter aan te pas komt.
BURGERLIJK RECHTEen andere naam voor civiel recht. Zie ook daar.