Juridische begrippen uit de wereld van Rechtspraak en Openbaar Ministerie

De economische politierechter behandelt strafzaken die in of door een bedrijfsmatige constructie worden begaan. Voorbeelden van vergrijpen die door hem worden afgedaan zijn overtredingen van de winkeltijdenwet, de warenwet of de regels voor het uitrijden van mest. De economische politierechter behandelt ook milieuzaken en vuurwerkdelicten.

Plechtige verklaring van een getuige op de zitting dat hij de waarheid zal spreken. Hij is dit verplicht. Als hij opzettelijk een valse verklaring aflegt, maakt hij zich schuldig aan meineed.

Lichtste vorm van een delict, bijvoorbeeld diefstal.

Aanleg staat voor de rechterlijke instantie waar de behandeling van een zaak plaatsvindt. De rechtbank is de eerste aanleg, het gerechtshof de tweede aanleg oftewel de hoger-beroepsinstantie (of de Centrale Raad van Beroep, College van Beroep voor het bedrijfsleven of de Afdeling bestuur van de Raad van State).

Dat is het gerecht waar een procedure begint. Meestal is dat de rechtbank. Ook wel Eerste aanleg. Zie ook Eerste en enige aanleg.

Eerste vordering/tenlastelegging of verzoek. Met een primaire vordering wordt aangegeven welke vordering de belangrijkste is in een reeks. Zie ook: Subsidiair.

De straf die opgelegd zou moeten worden volgens de officier van justitie.

De partij (een persoon of een rechtspersoon) die van een andere partij iets eist en daarom die zaak voor de rechter brengt. De eisende partij.

Experiment waarbij een veroordeelde zijn straf thuis mag uitzitten. Door een elektronische chip in een niet te verwijderen enkelband kan op afstand worden gecontroleerd of een veroordeelde zich aan zijn huisarrest houdt. Wordt ook huisarrest genoemd.

Onderzoek met vertrouwelijke status. Alleen in zeer beperkte kring mag men weten dat het onderzoek loopt, ook de resultaten worden met zo min mogelijk mensen gedeeld.

Officier van justitie die alleen eenvoudige zaken behandelt. Enkelvoudig betekent dat deze officier geen zaken doet bij de meervoudige kamer van de rechtbank. Veel enkelvoudige officieren van justitie waren eerder werkzaam als parketsecretaris en een groot deel stroomt later door naar het gewone ambt van officier.

Zitting met één rechter die rechtspreekt (bijvoorbeeld politierechter, kinderrechter, president in kort geding en economische politierechter). Zie ook: Meervoudige kamer.

Een zitting waarin de rechter getuigen hoort in een civiele zaak.

Vanaf nu. Beoordeling ex nunc is een beoordeling vanuit de huidige situatie, niet naar de situatie ten tijde van een gebeurtenis uit het verleden.

Vanaf toen. Beoordeling ex tunc is een beoordeling naar de situatie van toen of vanaf het moment dat de gebeurtenis plaatsvond.

Tenuitvoerlegging van een arrest, vonnis of beschikking, eventueel met behulp van een deurwaarder.

Handeling van de deurwaarder om bepaalde voorwerpen of gelden aan de macht van de verliezende partij te onttrekken, zodat daarmee degene die door de rechter in het gelijk is gesteld zijn voorwerpen terugkrijgt of zijn schuld betaald krijgt.

Dat is een afschrift van een rechterlijk vonnis, opgemaakt in een speciale vorm zodat de gerechtsdeurwaarder het vonnis ten uitvoer kan leggen. Een vonnis in executoriale vorm begint altijd met de woorden "In Naam van de Koning".

Verzamelnaam voor officiële stukken die uitsluitend door de bevoegde deurwaarder kunnen worden uitgebracht, bijvoorbeeld een dagvaarding.

Ook wel EBI. Op deze speciale afdeling binnen de PI Vught (geopend in 1997, ook wel Unit 5), is sprake van extra zware beveiliging. Het is een gevangenis ín een gevangenis. Unit 5 bestaat uit vier afdelingen en er zijn zeven eenpersoonscellen per afdeling. Om een goede controle mogelijk te maken, is er van de zeven eenpersoonscellen per afdeling altijd één niet bezet. In totaal is er dus ruimte voor 24 gevangenen. De deuren zijn op afstand te bedienen en er zijn veel wanden van glas. Als een gedetineerde en een bewaarder samen in een ruimte zijn, is er altijd een tweede bewaarder bij. Er mogen in een ruimte niet meer dan vier gevangenen bij elkaar zijn, maar in dat geval zijn er geen bewaarders bij. Het is ook mogelijk dat een gedetineerde in een zogenoemd individueel regime komt. Dat betekent dat deze persoon dan geen contact mag hebben met anderen gevangenen. Een gevangene in de EBI mag geen activiteiten buiten de eigen afdeling hebben. De enige twee redenen om buiten de EBI van PI Vught te komen is voor een rechtszaak of een noodzakelijke medische behandeling. De Extra Beveiligde Inrichting heeft een extra muur rond het complex. Er is altijd zicht op het hele complex. De luchtplaats heeft tralies, zodat er geen helikopter kan landen. Er zijn nog nooit gevangenen uit de EBI ontsnapt.