Menu
  1. Home
  2. /
  3. Juridische begrippen

'Mensen die bij de politie werken, zowel recherche als blauw, gebruiken onderling een ontoegankelijke mix van afkortingen, formele vaktaal­ en beroepsjargon. Ooit is dat begonnen met portoprotocol, een poging om het meeluisteren met de hulpdiensten te ontmoedigen. Tegenwoordig hebben wij een recherchewoordenboek voor straattaal nodig om criminele communicatie te kunnen begrijpen.'

Maarten Severyn over vaktaal

Achter de woorden: je weet niet wat je leest

Juridische begrippen uit de wereld van Rechtspraak en Openbaar Ministerie

Ook de wereld van de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie kent vele begrippen en afkortingen, en in een aantal gevallen staan ze voor nogal ingewikkeld juridisch jargon. Dat bevordert de communicatie tussen vakgenoten, maar is een probleem als de juridische boodschap de mensen die het aangaat niet of maar gedeeltelijk bereikt. Met deze begrippen en afkortingen zal ik de geïnteresseerde lezer van Severyn & Govaert zo min mogelijk vermoeien, maar ik ga ze net als voor de andere categorieën bijhouden in een overzicht dat je hieronder kunt raadplegen. 

In dit bestand zul je de betekenis van de meeste juridische begrippen uit de wereld van Rechtspraak en Openbaar Ministerie kunnen vinden. Vaak actueel, soms van wat langer geleden, maar altijd een poging tot verheldering. En alles op alfabetische volgorde natuurlijk…

NB.: De drie overzichten in de Kennisbank van All Fiction worden regelmatig aangevuld met nieuwe vaktermen uit de wereld van politie en justitie. Heb je aanvullingen of correcties?  Heel graag, twee weten meer dan één, toch? Stuur in dat geval alsjeblieft een mailtje naar All Fiction. Dank alvast! Veel leesplezier!

Kennisbank All Fiction - Juridische begrippen

# A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Er zijn 14 Juridische begrippen in deze lijst die beginnen met de letter H.
HALT
Afkorting voor Het Alternatief. Het Halt-bureau kan onbetaald werk opdragen als alternatief voor een boete of gevangenisstraf bij kleine vergrijpen zoals vernielingen of diefstalletjes. Halt is er alleen voor jeugdige daders. Het werk dat moet worden gedaan heeft zoveel mogelijk te maken met de aangerichte schade, bijvoorbeeld het verwijderen van graffiti. Als het werk goed is gedaan, is daarmee de zaak afgedaan en volgt er geen oproep meer om voor de kinderrechter te verschijnen.
HANDLICHTING
Bij handlichting kan een 16- of 17-jarige via de kantonrechter bepaalde bevoegdheden van een meerderjarige krijgen. Bijvoorbeeld voor het starten van een onderneming. De minderjarige hoeft dan niet voor iedere rechtshandeling toestemming te vragen aan de ouders. Handlichting wordt aangevraagd via een verzoekschrift. De rechter bepaalt welke bevoegdheden de minderjarige krijgt. Handlichting wordt niet gegeven tegen de wil van de ouders (voor zover die het gezag over de minderjarige uitoefenen).
HECHTENIS
Vorm van vrijheidsstraf, die bijvoorbeeld wordt opgelegd bij overtredingen of bij het niet betalen van een boete.
HEENZENDEN
Het vrijlaten van verdachten die in voorlopige hechtenis zitten of van veroordeelden die hun straf bijna hebben uitgezeten. Heenzendingen vinden plaats als er te weinig cellen zijn.
HELEN
Gestolen goed kopen of verkopen.
HERZIENING
Buitengewoon rechtsmiddel tegen onherroepelijke veroordelingen in strafzaken. Kan bij de Hoge Raad worden aangevraagd wanneer zich een nieuw gegeven (een zogenoemd novum) heeft geopenbaard, dat bij het onderzoek op de terechtzitting aan de rechter niet bekend was. 
HETERDAAD
Heterdaad is het betrappen van de dader terwijl het strafbare feit wordt begaan. Bij heterdaad mag de verdachte worden aangehouden door opsporingsambtenaren. Ook burgers mogen een verdachte op heterdaad aanhouden, op voorwaarde dat zij hem of haar direct overdragen aan de politie. Als er geen sprake is van heterdaad moet de opsporingsambtenaar toestemming vragen aan de officier van justitie om over te gaan tot aanhouding buiten heterdaad.
HOGE RAAD DER NEDERLANDEN 
Hoogste rechtscollege in Nederland. De Hoge Raad stelt niet meer zelf de feiten vast, maar bekijkt of de lagere rechter bij zijn beslissing het recht goed heeft toegepast.
HOGER BEROEP
Als je het niet eens bent met de uitspraak van een rechter, kun je kiezen voor het opnieuw behandelen van jouw zaak door een hogere rechter. Ook de officier van justitie (ook wel aanklager) kan in hoger beroep.
HOORZITTING
Mondelinge, vaak openbare gedachtewisseling over een rechtsgeschil die vooral is bedoeld om de behandelend rechter nadere informatie te verschaffen.
HUIS VAN BEWARING
De plaats waar verdachten zitten die nog niet zijn voorgekomen en die in voorlopige hechtenis zitten. Ook bestemd voor personen die een licht vergrijp hebben begaan en daarvoor een hechtenisstraf kregen en voor passanten die wachten op een plek in een tbs-kliniek.
HUISARREST
Experiment waarbij een veroordeelde zijn straf thuis mag uitzitten. Door een elektronische chip in een niet te verwijderen enkelband kan op afstand worden gecontroleerd of een veroordeelde zich aan zijn huisarrest houdt. Wordt ook elektronisch toezicht genoemd.
HUISZOEKING
Het doorzoeken van een woning om goederen in beslag te nemen. Politiemensen spreken over zoeking.
HULPOFFICIER VAN JUSTITIE
Hogere politieman met speciale opleiding en speciale bevoegdheden die bij opsporing en vervolging het Openbaar Ministerie assisteert.