Skip to content
Skip to content
  1. Home
  2. /
  3. Juridische begrippen

'Mensen die bij de politie werken, zowel recherche als blauw, gebruiken onderling een ontoegankelijke mix van afkortingen, formele vaktaal­ en beroepsjargon. Ooit is dat begonnen met portoprotocol, een poging om het meeluisteren met de hulpdiensten te ontmoedigen. Tegenwoordig hebben wij een recherchewoordenboek voor straattaal nodig om criminele communicatie te kunnen begrijpen.'

Maarten Severyn over vaktaal

Achter de woorden: je weet niet wat je leest

Juridische begrippen uit de wereld van Rechtspraak en Openbaar Ministerie

Ook de wereld van de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie kent vele begrippen en afkortingen, en in een aantal gevallen staan ze voor nogal ingewikkeld juridisch jargon. Dat bevordert de communicatie tussen vakgenoten, maar is een probleem als de juridische boodschap de mensen die het aangaat niet of maar gedeeltelijk bereikt. Met deze begrippen en afkortingen zal ik de geïnteresseerde lezer van Severyn & Govaert zo min mogelijk vermoeien, maar ik ga ze net als voor de andere categorieën bijhouden in een overzicht dat je hieronder kunt raadplegen. 

In dit bestand zul je de betekenis van de meeste juridische begrippen uit de wereld van Rechtspraak en Openbaar Ministerie kunnen vinden. Vaak actueel, soms van wat langer geleden, maar altijd een poging tot verheldering. En alles op alfabetische volgorde natuurlijk…

NB.: De drie overzichten in de Kennisbank van All Fiction worden regelmatig aangevuld met nieuwe vaktermen uit de wereld van politie en justitie. Heb je aanvullingen of correcties?  Heel graag, twee weten meer dan één, toch? Stuur in dat geval alsjeblieft een mailtje naar All Fiction. Dank alvast! Veel leesplezier!

Kennisbank All Fiction - Juridische begrippen

# A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Er zijn 12 Juridische begrippen in deze lijst die beginnen met de letter N.
NATIONAAL COÖRDINATOR TERRORISMEBESTRIJDING EN VEILIGHEID
Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) is een instantie van de Nederlandse overheid die in 2012 werd ingesteld om Nederland te beschermen tegen bedreigingen die de maatschappij kunnen ontwrichten. De hoofdtaken van de NCTV zijn: Nederland digitaal veilig maken, aanslagen voorkomen, extremisme en terrorisme bestrijden en Nederland weerbaar maken tegen dreigingen.
NATIONALE OPSPORINGSLIJST
Op de Nationale Opsporingslijst staan mensen die dringend gezocht worden door de Nationale Politie.
NE BIS IN IDEM
De Latijnse term (letterlijk: niet tweemaal voor hetzelfde) staaat in het strafrecht voor het beginsel dat iemand niet twee keer voor hetzelfde feit kan terechtstaan en mag worden gestraft. Behandeling in hoger beroep betekent niet dat iemand voor de tweede keer terechtstaat, want die procedure maakt deel uit van dezelfde rechtsgang.
NEDERLANDS FORENSISCH INSTITUUT
Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) is een internationaal kennis- en expertisecentrum voor forensisch onderzoek. Het instituut heeft bijna veertig verschillende forensische deskundigheidsgebieden onder één dak en houdt zich bezig met onder andere DNA-onderzoek, het verrichten van gerechtelijke secties, het onderzoeken van vezels of het openmaken, uitlezen en ontsleutelen van digitale informatie uit telefoons van verdachten. Met deze onderzoeken, met de overdracht van kennis en door te innoveren levert het NFI een bijdrage aan de opsporing en waarheidsvinding in strafrechtelijke onderzoeken, zowel nationaal als internationaal. Dat doet het NFI op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten.
NEDERLANDS INSTITUUT VOOR FORENSISCHE PSYCHIATRIE EN PSYCHOLOGIE
Het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP) is in 2006 ontstaan uit een fusie van de Forensisch Psychiatrische Dienst (FPD) en het Pieter Baan Centrum (PBC). Het NIFP is het kennisinstituut voor de forensische psychiatrie en psychologie voor het ministerie van Justitie. Het NIFP is verantwoordelijk voor de psychiatrische zorg en behandeling aan gedetineerden in Nederland, de advisering aan de rechterlijke macht over de persoon van de verdachte (rapportage pro Justitia) en de advisering aan het ministerie van Justitie over uitvoering van individuele tbs. Bij het NIFP werken ruim 150 psychiaters, psychologen en juristen. Daarnaast beschikt het NIFP over een expertregister met 600 psychiaters en psychologen die in strafzaken pro Justitia rapporteren. Het hoofdkantoor van het NIFP is gevestigd in Utrecht. Daarnaast beschikt het NIFP over een eigen psychiatrische observatiekliniek, het Pieter Baan Centrum (PBC). Daarnaast heeft het NIFP elf lokale diensten verspreid over Nederland.
NEDERLANDS REGISTER GERECHTELIJK DESKUNDIGEN
Het Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen (NRGD) is de forensische kwaliteitsorganisatie voor de rechtspraak in Nederland. Samenwerking in binnen- en buitenland staat hierbij voorop. Het NRGD zorgt ervoor dat forensisch onderzoekers en hun rapportages voldoen aan (inter)nationaal geldende normen. Daardoor kunnen belanghebbenden vertrouwen hebben in de kwaliteit van forensisch deskundigenonderzoek.
NIET-ONTVANKELIJK
Niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie in het strafprocesrecht betekent het niet vatbaar zijn voor berechting. De niet-ontvankelijkheid wordt bepaald door de rechter. Hij of zij kan vaststellen dat het OM niet het recht heeft om een strafzaak te vervolgen, omdat bijvoorbeeld de zaak te lang heeft gelegen, belangrijke stukken niet in het dossier zitten of de opsporing en vervolging niet volgens de geldende regels zijn verlopen.
NIETIGVERKLARING
Het oordeel van de rechter dat een vorige uitspraak van een lagere rechter niet geldig is. In het strafrecht kan ook een dagvaarding nietig worden verklaard.
NON-REFOULEMENT
Het niet mogen terugsturen van asielzoekers vanwege de gevaren die hen bedreigen in het land van herkomst.
NOODWEER
Noodweer is het plegen van een strafbaar feit om jezelf of een ander te beschermen tegen een onmiddellijke bedreiging. De verdediging mag niet verder gaan dan noodzakelijk is. Als noodweer is vastgesteld, is er geen sprake van een strafbaar feit.
NOODWEEREXCES
Als iemand de grens overschrijdt van de noodzakelijke verdediging (noodweer), bijvoorbeeld omdat hij in paniek raakt, kan sprake zijn van noodweerexces. De dader is dan niet strafbaar.
NOVUM
Een nieuw feit of gegeven dat bij het onderzoek op de terechtzitting niet bekend was bij de rechter.